Szanowni Państwo,

jako historycy, jako reprezentanci środowisk żydowskich i organizacji społecznych działających na rzecz tolerancji i wzajemnego szacunku oraz Żydzi – kombatanci, nie możemy milczeć, gdy Narodowy Bank Polski wybija i promuje monetę ku czci Józefa Kurasia. Postaci, której działalność – nawet biorąc pod uwagę wyjątkowy kontekst historyczny – dalece odbiega od wizerunku bohatera zasługującego na szczególną cześć i narodową pamięć. Szczególnie, gdy weźmie się pod uwagę, że dzieje się to na miesiąc przed oficjalnymi, państwowymi obchodami 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim.

Powojenne Podhale było miejscem, gdzie antyżydowska przemoc przybrała drastyczne formy. Za część dokonanych tam zbrodni odpowiadają bojowcy oddziału "Błyskawica" dowodzonego przez majora Józefa Kurasia "Ognia". Opisując jedną z nich, popełnioną 2 maja, podkomendny "Ognia" Jan Batkiewicz "Śmigły" zeznał:

"Po wydaniu rozkazu przeze mnie strzelali wszyscy do wymienionych obywateli narodowości żydowskiej. […]. Dokumentów nie zabieraliśmy, tylko żywność, która znajdowała się na samochodzie, i części garderoby".

Zamordowanie zatrzymywanych Żydów było, obok ich ograbienia, jednym z głównych celów żołnierzy. Nie była to jedyna zbrodnia na Żydach popełniona przez oddział podległy Kurasiowi. Wśród ofiar oddziału byli nie tylko mężczyźni, ale również kobiety i dzieci, często osoby, które ze strachu przed narastającym w Polsce antysemityzmem starały się uciec z powojennej Polski do Czechosłowacji.

Pod pojęciem "Żołnierzy Niezłomnych" kryje się zarówno działalność tych, którzy nie godząc się na dyktat Związku Sowieckiego nie rzucili broni i walczyli dalej z przedstawicielami komunistycznej władzy, jak i osób, które w imię nacjonalistycznych haseł mordowały przedstawicieli wszelkich mniejszości narodowych żyjących od wieków w Polsce. Mają oni na sumieniu śmierć niewinnych cywili. Mieszanie tych postaw i postaci jest fałszowaniem historii oraz manipulowaniem zbiorową pamięcią.

Tysiące Polaków w czasie wojny i po niej "zachowało się jak trzeba". Nie należy do nich jednak Józef Kuraś ps. "Ogień". Pamiętajmy, że postać ta zapisała się po czarnej stronie historii.

Anna Bakuła, Skarbnik Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie

Wit Derkowski, Członek Zarządu B'nai B'rith Loża Polska

Patrycja Dołowy, JCC Warszawa

Anna Dodziuk, Członek Zarządu B'nai B'rith Loża Polska, Członkini Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie

Prof. Barbara Engelking, Centrum Badań Nad Zagładą Żydów, IFiS PAN

Andrzej Friedman, Przewodniczący Zarządu B'nai B'rith Loża Polska

Andrzej Folwarczny, Prezes Forum Dialogu

Jan Grabowski, PhD; Fellow, Royal Society of Canada

Jewish Community Center

Konstanty Gebert

Krzysztof Hegemejer, Członek Zarządu B'nai B'rith Loża Polska

Artur Hofman, Prezes TSKŻ

Zofia Jankiewicz, Członek Zarządu B'nai B'rith Loża Polska

Marian Kalwary, Prezes Zarządu Stowarzyszenia Żydów Kombatantów

Sylwia Kędzierska-Jasik, Przewodnicząca Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie

Sergiusz Kowalski, B'nai B'rith Loża Polska

Elżbieta Magenheim, Członkini GWŻ w Warszawie

Grażyna Majer, Członkini Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie

Michał Majewski, Dyrektor Operacyjny Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce

Katarzyna Markusz, portal Jewish.pl

Piotr Nawrocki, Członek Zarządu B'nai B'rith Loża Polska

Eliza Panek, Członkini Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie

Dr Karolina Panz

Krzysztof Persak, Historyk Muzeum POLIN

Elżbieta Petrajtis-O’Neill

Piotr Puchta, Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego

Dr Sebastian Rejak, Dyrektor American Jewish Committee Central Europe

Anda Rottenberg

Sebastian Rudol, JCC Kraków

Marta Saracyn, JCC Warszawa

Paula Sawicka, Przewodnicząca Rady Programowej Otwarta Rzeczpospolita

Michael Schudrich, Naczelny Rabin Polski

Magdalena Smoczyńska

Remigiusz Sosnowski, Członek Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie

Albert Stankowski, Członek Zarządu TSKŻ

Zygmunt Stępiński, Dyrektor Muzeum POLIN

Prof. Dariusz Stola, Historyk, Instytut Studiów Politycznych Polska Akademia Nauk

Alina Świdowska wraz z Zarządem Stowarzyszenia Drugie Pokolenie – Potomkowie Ocalałych z Holokaustu

Gołda Tencer, Fundacja Shalom

Prof. dr hab. Joanna Tokarska-Bakir, Polska Akademia Nauk

Michał Trębacz, Historyk Muzeum POLIN

Marian Turski, Przewodniczący Rady Muzeum POLIN

Tomasz Ulatowski

Katarzyna Winiarska, Fundacja Edukacyjna Jacka Kuronia / Wirtualne Muzeum Historii Żydów w Białowieży

Piotr Wiślicki, Przewodniczący Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce

Natalia Woroszylska, Członkini Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita

Witold Wrzosiński, Członek Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie

Ludwika Wujec, Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita

Damian Wutke, Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita

-----------------------------------------------

Józef Kuraś "Ogień", po II Wojnie Światowej, mordował nie tylko Żydów, ale też Słowaków.

W Nowej Białej znajduje się pomnik upamiętniający Słowaków zamordowanych przez odział "Ognia"

Zamieszczamy też link do wywiadu z Lubomirem Molitorisem prezesem Towarzystwa Słowaków w Polsce, który ukazał się na łamach portalu Dzieje.pl

https://dzieje.pl/aktualnosci/w-nowej-bialej-uczczono-pamiec-ofiar-kurasia-ognia

POMNIK OFIAR JÓZEFA KURASIA - NOWA BIAŁA